vrijdag 24 oktober 2014
Veronica - Concert Ahoy 31-aug -2914
Precies 40 jaar gelden dat Veronica moest stoppen , the day the music died.
Veronica - The day the music died
DVD gekocht bij Concert op 31-aug-2014 in Rotterdam
Een 135 minuten durend themaprogramma over het fenomeen zendschip, uitgezonden door Veronica op 17 augustus 1977.
Een 135 minuten durend themaprogramma over het fenomeen zendschip, uitgezonden door Veronica op 17 augustus 1977.
Tegenlicht - Gratis Geld
VPRO, 21-sep-2014
Stel dat we iedereen in Nederland een basisinkomen geven, zonder voorwaarden. Klinkt te mooi om waar te zijn? Tegenlicht verkent de mogelijkheden.
Stel dat we iedereen in Nederland een basisinkomen geven, zonder voorwaarden. Klinkt te mooi om waar te zijn? Als we weten dat een deel van de bestaande banen gaat verdwijnen door robotisering en algoritmes, en dat het huidige stelsel van uitkeringen- en toeslagen te complex en beschuldigend en fraudegevoelig is, is het dan niet tenminste het onderzoeken waard?
Volgens Erik Brynjolfsson van het MIT Center for Digital Business staat onze westerse samenleving op de drempel van een nieuwe tijd. Het zijn niet langer alleen de fysieke werkzaamheden die steeds meer door machines gedaan worden; robots en algoritmes gaan ook steeds meer middenklasse-werk verrichten. Accountants en kantoorpersoneel maar ook advocaten en beurshandelaren en ingenieurs zullen steeds meer moeten gaan omzien naar ander werk.
(abonneer je op de nieuwsbrief en blijf op de hoogte van nieuwe afleveringen)
Maar omdat onze samenlevingen in de laatste dertig jaar steeds rijker zijn geworden, is dit wellicht juist een uitgelezen moment om eens te gaan doordenken over een ander sociaal stelsel, dat beter is toegerust op de huidige tijd. Zou een basisinkomen de hoeksteen kunnen zijn van een nieuwe maatschappelijke structuur? Een sociaal model waarin niet eindeloos uitkeringen en toeslagen worden rondgepompt (80% van de Nederlandse huishoudens krijgt momenteel één of andere vorm van toeslag)? En waarin we mensen niet langer dwingen tot zoeken naar banen die niet meer bestaan?
In het Canadese dorp Dauphin kregen duizend mensen (één derde van de bevolking) tussen 1974-1978 zo nodig een aanvullende uitkering, zonder tegenverplichting. En wat bleek? De deelnemers bleven grotendeels werken of gingen meer studeren, en ze waren minder vaak ziek of depressief. Tegenlicht regisseur Shuchen Tan toog naar Canada en sprak met projectleider Ron Hikel, onderzoekster Evelyn Forget en families die toentertijd deelnamen aan het sociale experiment.
Wat zou er gebeuren als we de bevindingen van dit Mincome project doortrekken naar Nederland anno 2014? Samen met econoom Marcel Canoy, voormalig adviseur van Barroso, berekent Tegenlicht wat invoering zou kosten: is het haalbaar en betaalbaar? En we nemen een kijkje bij de Vereniging Basisinkomen, waar twee generaties elkaar vinden in de eerste kiemen van wat onze sociale toekomst zou kunnen worden.
Regie: Shuchen Tan
Research: William de Bruijn
Productie: Marie Schutgens en Jessica van Beek
Eindredactie: Henneke Hagen en Frank Wiering
Animaties: Rogier Klomp
Stel dat we iedereen in Nederland een basisinkomen geven, zonder voorwaarden. Klinkt te mooi om waar te zijn? Tegenlicht verkent de mogelijkheden.
Stel dat we iedereen in Nederland een basisinkomen geven, zonder voorwaarden. Klinkt te mooi om waar te zijn? Als we weten dat een deel van de bestaande banen gaat verdwijnen door robotisering en algoritmes, en dat het huidige stelsel van uitkeringen- en toeslagen te complex en beschuldigend en fraudegevoelig is, is het dan niet tenminste het onderzoeken waard?
Volgens Erik Brynjolfsson van het MIT Center for Digital Business staat onze westerse samenleving op de drempel van een nieuwe tijd. Het zijn niet langer alleen de fysieke werkzaamheden die steeds meer door machines gedaan worden; robots en algoritmes gaan ook steeds meer middenklasse-werk verrichten. Accountants en kantoorpersoneel maar ook advocaten en beurshandelaren en ingenieurs zullen steeds meer moeten gaan omzien naar ander werk.
(abonneer je op de nieuwsbrief en blijf op de hoogte van nieuwe afleveringen)
Maar omdat onze samenlevingen in de laatste dertig jaar steeds rijker zijn geworden, is dit wellicht juist een uitgelezen moment om eens te gaan doordenken over een ander sociaal stelsel, dat beter is toegerust op de huidige tijd. Zou een basisinkomen de hoeksteen kunnen zijn van een nieuwe maatschappelijke structuur? Een sociaal model waarin niet eindeloos uitkeringen en toeslagen worden rondgepompt (80% van de Nederlandse huishoudens krijgt momenteel één of andere vorm van toeslag)? En waarin we mensen niet langer dwingen tot zoeken naar banen die niet meer bestaan?
In het Canadese dorp Dauphin kregen duizend mensen (één derde van de bevolking) tussen 1974-1978 zo nodig een aanvullende uitkering, zonder tegenverplichting. En wat bleek? De deelnemers bleven grotendeels werken of gingen meer studeren, en ze waren minder vaak ziek of depressief. Tegenlicht regisseur Shuchen Tan toog naar Canada en sprak met projectleider Ron Hikel, onderzoekster Evelyn Forget en families die toentertijd deelnamen aan het sociale experiment.
Wat zou er gebeuren als we de bevindingen van dit Mincome project doortrekken naar Nederland anno 2014? Samen met econoom Marcel Canoy, voormalig adviseur van Barroso, berekent Tegenlicht wat invoering zou kosten: is het haalbaar en betaalbaar? En we nemen een kijkje bij de Vereniging Basisinkomen, waar twee generaties elkaar vinden in de eerste kiemen van wat onze sociale toekomst zou kunnen worden.
Regie: Shuchen Tan
Research: William de Bruijn
Productie: Marie Schutgens en Jessica van Beek
Eindredactie: Henneke Hagen en Frank Wiering
Animaties: Rogier Klomp
Tegenlicht - Zero days
VPRO, 11-okt-2014
Tegenlicht neemt je mee in de handel van 'zero days', onbekende lekken in software of op het internet. Een strijd tussen 'white hat' en 'black hat' hackers bepaalt onze online veiligheid.
Er is nieuw goud aan te boren via het internet en mogelijk in uw computer. Wereldwijd zijn hackers op zoek naar nog niet ontdekte lekken in websites en software, zogenaamde “zero-days”: geheime achterdeurtjes op uw computer die u onmogelijk kunt afsluiten omdat er nog geen sleutel voor is. Die lekken worden verhandeld voor astronomische bedragen.
In de cyber-wereldhandel, waar geen regels gelden, heeft u geluk met “white-hat” hackers die waken over uw online veiligheid. Maar hun tegenhangers, de zogenaamde “black-hat” hackers, hebben belang bij een onveilig internet en verkopen veiligheidslekken aan de hoogste bieder. Zij zijn de hofleveranciers van veiligheidsdiensten en cyberdefensie. Wie zijn deze witte en zwarte tovenaars, die een strijden om de heilige graal voor hackers: zero-days?
Tegenlicht sprak o.a. met Ronald Prins, de oprichter van Fox-IT, het cyberbeveiligingsbedrijf dat de Nederlandse overheid tot haar klanten rekent; met cyberkolonel Hans Folmer, commandant van de Taskforce Cyber van Defensie en met de Finse virusjager Mikko Hyppönen, die veel onderzoek deed naar zogenaamde internetwormen en andere online wapens in de nieuwe wereld van de cyberoorlog. Ook kregen we Hacking Team voor de camera, een Italiaans bedrijf dat afluistersoftware maakt voor overheden.
Ex-hacker Katie Moussouris is een grote speler op de witte markt voor veiligheidslekken. Ze zette een beloningenprogramma voor hackers op bij Microsoft en werkt nu voor HackerOne, waar white-hat hackers kwetsbaarheden kunnen melden in ruil voor prijzengeld. Op het grootste hackerscongres ter wereld, DefCon, ontmoeten we Charlie Miller, die als eerste de iPhone en de MacBookAir hackte en toegeeft weleens voor $70.000 een lek aan de NSA verkocht te hebben. Joshua Corman, tenslotte, startte I Am the Cavalry: een beweging van ethische hackers, want volgens hem kunnen hackers niet langer a-politiek zijn.
Regie: Hans Busstra
Research: Marijntje Denters
Productie: Marie Schutgens en Jessica van Beek
Eindredactie: Henneke Hagen en Frank Wiering
Tegenlicht neemt je mee in de handel van 'zero days', onbekende lekken in software of op het internet. Een strijd tussen 'white hat' en 'black hat' hackers bepaalt onze online veiligheid.
Er is nieuw goud aan te boren via het internet en mogelijk in uw computer. Wereldwijd zijn hackers op zoek naar nog niet ontdekte lekken in websites en software, zogenaamde “zero-days”: geheime achterdeurtjes op uw computer die u onmogelijk kunt afsluiten omdat er nog geen sleutel voor is. Die lekken worden verhandeld voor astronomische bedragen.
In de cyber-wereldhandel, waar geen regels gelden, heeft u geluk met “white-hat” hackers die waken over uw online veiligheid. Maar hun tegenhangers, de zogenaamde “black-hat” hackers, hebben belang bij een onveilig internet en verkopen veiligheidslekken aan de hoogste bieder. Zij zijn de hofleveranciers van veiligheidsdiensten en cyberdefensie. Wie zijn deze witte en zwarte tovenaars, die een strijden om de heilige graal voor hackers: zero-days?
Tegenlicht sprak o.a. met Ronald Prins, de oprichter van Fox-IT, het cyberbeveiligingsbedrijf dat de Nederlandse overheid tot haar klanten rekent; met cyberkolonel Hans Folmer, commandant van de Taskforce Cyber van Defensie en met de Finse virusjager Mikko Hyppönen, die veel onderzoek deed naar zogenaamde internetwormen en andere online wapens in de nieuwe wereld van de cyberoorlog. Ook kregen we Hacking Team voor de camera, een Italiaans bedrijf dat afluistersoftware maakt voor overheden.
Ex-hacker Katie Moussouris is een grote speler op de witte markt voor veiligheidslekken. Ze zette een beloningenprogramma voor hackers op bij Microsoft en werkt nu voor HackerOne, waar white-hat hackers kwetsbaarheden kunnen melden in ruil voor prijzengeld. Op het grootste hackerscongres ter wereld, DefCon, ontmoeten we Charlie Miller, die als eerste de iPhone en de MacBookAir hackte en toegeeft weleens voor $70.000 een lek aan de NSA verkocht te hebben. Joshua Corman, tenslotte, startte I Am the Cavalry: een beweging van ethische hackers, want volgens hem kunnen hackers niet langer a-politiek zijn.
Regie: Hans Busstra
Research: Marijntje Denters
Productie: Marie Schutgens en Jessica van Beek
Eindredactie: Henneke Hagen en Frank Wiering
DWDD Sonja Barend Award
Vara, 13-okt-2014
maandag 13 oktober 2014Hele uitzending afspelen
Voor de zesde keer organiseert de VARAgids de Sonja Barend Award, de prijs voor het beste tv-interview van het afgelopen seizoen. Een jury van 43 tv-critici, mediajournalisten en collega-interviewers bepaalt wie de opvolger wordt van de eerdere prijswinnaars: onze eigen Matthijs van Nieuwkerk, Clairy Polak, Twan Huys, Mariëlle Tweebeeke en Coen Verbraak.
Dit jaar is er nog meer gelet op de rol van de interviewer; een indrukwekkend gesprek op tv is immers niet altijd de verdienste van de ondervrager. Daarnaast heeft de jury zich afgevraagd: wanneer is een gesprek op tv nog een tv-interview? Mag er bijvoorbeeld in gemonteerd zijn (antwoord: ja)? Vanavond maakt Sonja Barend in hoogsteigen persoon bekend wie er tot winnaar gekozen is: Jeroen Pauw voor het interview met Fleur Agema!
maandag 13 oktober 2014Hele uitzending afspelen
Voor de zesde keer organiseert de VARAgids de Sonja Barend Award, de prijs voor het beste tv-interview van het afgelopen seizoen. Een jury van 43 tv-critici, mediajournalisten en collega-interviewers bepaalt wie de opvolger wordt van de eerdere prijswinnaars: onze eigen Matthijs van Nieuwkerk, Clairy Polak, Twan Huys, Mariëlle Tweebeeke en Coen Verbraak.
Dit jaar is er nog meer gelet op de rol van de interviewer; een indrukwekkend gesprek op tv is immers niet altijd de verdienste van de ondervrager. Daarnaast heeft de jury zich afgevraagd: wanneer is een gesprek op tv nog een tv-interview? Mag er bijvoorbeeld in gemonteerd zijn (antwoord: ja)? Vanavond maakt Sonja Barend in hoogsteigen persoon bekend wie er tot winnaar gekozen is: Jeroen Pauw voor het interview met Fleur Agema!
vrijdag 17 oktober 2014
Tegenlicht - De nieuwe makers
Dalende kosten van materialen en de beschikbaarheid van informatie zorgen ervoor dat iedereen zijn eigen fabrikant kan worden. Is dit de start van een nieuwe industriële revolutie?
Dalende kosten van materialen, gereedschappen en de beschikbaarheid van alle informatie zorgen ervoor dat iedereen zijn eigen fabrikant, ontwikkelaar en ondernemer kan worden. Is dit de nieuwe omgekeerde massaproductie en de start van een nieuwe industriële revolutie?Snelle technologische ontwikkelingen maken niet alleen kennis voor iedereen beschikbaar, ook het gereedschap om mee uit te vinden en te produceren komt binnen ieders bereik. Een nieuwe generatie uitvinders en makers neemt het heft in eigen handen, en innoveert en produceert op zolders, in schuurtjes en in kleine lokale laboratoria. Brengt het ons een democratisering van innovatie en fabricage, of moeten we bang zijn voor wat de nieuwe makers uitvreten in hun eigen hi-tech laboratoria? En wat betekent het voor onze economie?
(abonneer je op de nieuwsbrief en blijf op de hoogte van nieuwe afleveringen)
Hobbyisten en sleutelaars zijn van alle tijden, maar sinds kort hebben ze het makkelijker dan ooit. Geholpen door de opkomst van digitale fabricage en de ongelimiteerde hoeveelheid kennis die via internet toegankelijk is, kan een ieder nu zelf maken en ontwikkelen wat voorheen was voorbehouden aan grote fabrieken en onderzoekslaboratoria. Grote organisaties zoals NASA zoeken technologische innovatie op beurzen zoals de Maker Faire, waar de groeiende groep makers laat zien wat ze thuis gefabriceerd hebben. En dat is steeds vaker van hoog niveau.
Waar 3d-printen bijvoorbeeld tot voor kort vooral grappige ornamenten opleverde, heeft de Amsterdamse ontwerper Joris Laarman nu een stoel ontworpen die goedkoop en makkelijk zelf uit te printen is. Bij Shapeways kan je alles uit laten printen wat je wilt, van plastic tot metaal en allerlei nieuwe winkeltjes en handel zijn er rond ontstaan. Maar digitalisering houdt niet op bij het maken van spullen alleen: De analyse van genetisch materiaal is de afgelopen jaren zo goedkoop geworden, dat 'Doe-Het-Zelf-Bio'-laboratoria ontstaan. Iedereen kan er leren bijvoorbeeld bacteriën genetisch te manipuleren.
Hoe gaat de wereld eruit zien als iedereen zelf fysieke producten kan ontwikkelen en maken, zonder dat daar grote investeringen voor nodig zijn? Volgens Jeremy Rifkin, schrijver van het boek ‘The Zero Marginal Cost Society’, zal het leiden tot een nieuwe economische revolutie, waarin het kapitalisme zoals we dat kennen, een veel kleinere rol zal gaan spelen.
Regie Martijn Kieft
Research Chris Vijn
Productie Helen Goossens
Eindredactie Henneke Hagen Frank Wiering
Tegenlicht - Digitaal geheugenverlies
VPRO, 07-sep-2014
Hoe kunnen wij onze digitale bestanden, zowel woord als beeld, behouden voor de toekomst?
Onze beschaving draait tegenwoordig op steeds hogere toeren een tijd in van een ziekelijk korte aandachtsspanne. Deze trend zien we in de steeds snellere veranderingen in technologie, het korte termijn perspectief van het flitskapitalisme, de verkiezingskoorts die onze democratie gevangen houdt en hoe we zelf voortdurend afgeleid worden door het gevoel iets te missen en de noodzaak van multitasking.Het lijkt soms wel alsof we sinds de mythische drempel van het jaar 2000 gestopt zijn om ons de verre toekomst in te beelden. Dat staat op gespannen voet met de overlevering van eeuwenlang opgebouwde en verzamelde kennis: van het verleden naar ons, maar vooral ook naar volgende generaties. Net als elders worden in Nederland steeds meer bibliotheken gesloten en collecties ontmanteld. Recent bijvoorbeeld moest de bibliotheek van het wereldwijd geroemde Tropeninstituut zijn deuren sluiten.
(abonneer je op de nieuwsbrief en blijf op de hoogte van nieuwe afleveringen)
Tegenlicht volgde hoe een groot deel van de collectie werd verscheept naar haar nieuwe onderkomen in Egypte. Daar is de beroemde Bibliotheek van Alexandrië uit haar as herrezen, klaar om opnieuw het epicentrum van kennis te worden voor het volgende Informatietijdperk. En we gingen kijken bij het Internet Archive in San Francisco. Opvallend genoeg vinden we juist daar, in het Californië van Silicon Valley, bevlogen mensen die zich toeleggen op lange termijn denken.
Op een verlaten defensieterrein wordt er hard gesleuteld aan de enige machine waarmee NASA-banden met gegevens van een historische maanreis nog bekeken kunnen worden. Rondom het epicentrum van alle snelle omwentelingen in de digitale wereld realiseert men zich namelijk ook bij uitstek de gevaren van een “Digital Dark Age” (dat is niet alleen een doemscenario voor de toekomst: ook nu al is veel kennis niet meer toegankelijk omdat het in verouderde formats of op verouderde dragers is opgeslagen). De Long Now Foundation tenslotte, geeft ons een nieuwe mythe om weer na te kunnen denken over onze verantwoordelijkheid voor generaties 10.000 jaar na ons.
Regie: Bregtje van der Haak
Research: Marijntje Denters
Productie: Jenny Borger
Eindredactie: Henneke Hagen & Frank Wiering
Onze beschaving draait tegenwoordig op steeds hogere toeren een tijd in van een ziekelijk korte aandachtsspanne. Deze trend zien we in de steeds snellere veranderingen in technologie, het korte termijn perspectief van het flitskapitalisme, de verkiezingskoorts die onze democratie gevangen houdt en hoe we zelf voortdurend afgeleid worden door het gevoel iets te missen en de noodzaak van multitasking.Het lijkt soms wel alsof we sinds de mythische drempel van het jaar 2000 gestopt zijn om ons de verre toekomst in te beelden. Dat staat op gespannen voet met de overlevering van eeuwenlang opgebouwde en verzamelde kennis: van het verleden naar ons, maar vooral ook naar volgende generaties. Net als elders worden in Nederland steeds meer bibliotheken gesloten en collecties ontmanteld. Recent bijvoorbeeld moest de bibliotheek van het wereldwijd geroemde Tropeninstituut zijn deuren sluiten.
(abonneer je op de nieuwsbrief en blijf op de hoogte van nieuwe afleveringen)
Tegenlicht volgde hoe een groot deel van de collectie werd verscheept naar haar nieuwe onderkomen in Egypte. Daar is de beroemde Bibliotheek van Alexandrië uit haar as herrezen, klaar om opnieuw het epicentrum van kennis te worden voor het volgende Informatietijdperk. En we gingen kijken bij het Internet Archive in San Francisco. Opvallend genoeg vinden we juist daar, in het Californië van Silicon Valley, bevlogen mensen die zich toeleggen op lange termijn denken.
Op een verlaten defensieterrein wordt er hard gesleuteld aan de enige machine waarmee NASA-banden met gegevens van een historische maanreis nog bekeken kunnen worden. Rondom het epicentrum van alle snelle omwentelingen in de digitale wereld realiseert men zich namelijk ook bij uitstek de gevaren van een “Digital Dark Age” (dat is niet alleen een doemscenario voor de toekomst: ook nu al is veel kennis niet meer toegankelijk omdat het in verouderde formats of op verouderde dragers is opgeslagen). De Long Now Foundation tenslotte, geeft ons een nieuwe mythe om weer na te kunnen denken over onze verantwoordelijkheid voor generaties 10.000 jaar na ons.
Regie: Bregtje van der Haak
Research: Marijntje Denters
Productie: Jenny Borger
Eindredactie: Henneke Hagen & Frank Wiering
Genesis - Together and apart
BBC2, 04-oct-2014
A feature-length documentary about one of the most successful British bands in rock music, reuniting Phil Collins, Peter Gabriel, Tony Banks, Mike Rutherford and Steve Hackett to tell their story. The film recounts their extraordinary musical story, exploring the songwriting and the emotional highs and lows. It features previously unseen archive material and rare footage from across their entire career.
Pauw
Vara, 16-okt-2014
Dagelijkse late night talkshow met Jeroen Pauw, live vanuit Amsterdam. Te gast: Bert van der Veer, Marike Stellinga, Marc Giling, Douwe Linders, Freek de Jonge en Patrick Peezenkamp.
49e Gouden Televizierring Gala 2014
Televizier-ring is echt heel belangrijk, hoor
Door HANS BEEREKAMP17 OKTOBER 2014
Het was lang geleden dat ik een aflevering van Flikken Maastricht (AVROTROS) had gezien. Ter gelegenheid van het winnen van de Gouden Televizier-ring 2014 gisteravond, heb ik die van afgelopen vrijdag teruggekeken. Dat viel mee en tegen.
Al negen seizoenen doet de politieserie ongeveer hetzelfde: er wordt een misdaad opgelost door rechercheurs Victor Reinier en Angela Schijf langs volstrekt voorspelbare lijnen, aangevuld met wat psychologie en couleur locale. Die regionale worteling moet je met een korreltje zout nemen, want zelfs de kleinste bijrol spreekt zonder zachte g. Dat is zelfs strikt verboden in het format.
Het is meer Derrick dan Smeris of zelfs Starsky & Hutch, maar alle puzzelstukjes worden keurig afgewikkeld. Er zit kraak noch smaak aan, met uitzondering van enkele aardige bijrolletjes, dit keer van George van Houts als verbitterde en xenofobe pomphouder, doorlopend van Oda Spelbos en voormalig Idols-finalist Joel de Tombe als gewone surveillanten.
Het zou me verbazen als iemand beargumenteerd zou kunnen aantonen dat Flikken Maastricht een betere serie is dan het eveneens genomineerde Penoza (KRO): Tatort tegen The Sopranos. Maar de ring is dan ook geen beloning voor het beste, maar voor het populairste televisieprogramma van het jaar. Bovendien is er altijd vertekening doordat stemmers per sms of internet door de ene programmamaker eerder en effectiever gemobiliseerd kunnen worden dan door andere.
Het belang van het jaarlijkse prijzengala in Carré wordt door meer factoren gerelativeerd. Zo moet je de relevantie van een evenement waarover veel deelnemers steeds maar hardop blijven zeggen dat het zo verschrikkelijk belangrijk is, per definitie wantrouwen. Je hoort dat bij filmprijzengala’s veel minder. Het duidt vooral op een minderwaardigheidscomplex van televisiemakers. In de loop der jaren is het gala waar het publiek nominaal de dienst uitmaakt steeds meer een emanciperende functie gaan vervullen, net als het gala van de Sportman en Sportvrouw van het Jaar in december.
Ook dat gala is de ene keer beter geslaagd dan de andere, maar er zit wel een soort opgaande lijn in de elegantie en het zelfvertrouwen dat de beroepsgroep uitstraalt. Dit keer was er in Carré geen reden om je te schamen voor de presentatie door Jan Smit maar evenmin veel reden tot echte trots op originaliteit of raffinement.
Er is een ander probleem met dat Televizier-ring Gala: bij de uitreiking van de Zilveren Televizier-Ster Vrouw aan Chantal Janzen, bedankte ze cameraman Bas, die naast haar op het toneel stond, en daarmee alle andere mensen achter de schermen. Ook kwam even de cateraar van Flikken Maastricht aan het woord.
Daarentegen is de grondtoon van de avond dat programma's gemaakt worden door acteurs en presentatoren: Penoza is een serie van Monic Hendrickx, Die doen de aanbevelingen en spreken het dankwoord uit. Een regisseur, scenarioschrijver of producent bestaat niet bij televisie, althans: dat wordt te ingewikkeld gevonden voor het publiek. Die emancipatie is dus nog niet helemaal volbracht.
Televizierring Vandaag is het vijftig jaar geleden dat de Televizierring voor het eerst werd uitgereikt. Hoe is het ooit begonnen?
Door Henk van Gelder
AMSTERDAM. Tv-camera’s waren er niet bij, en ook geen omroepbonzen, toen de Gouden Televizierring in het najaar van 1964 – vijftig jaar geleden – voor het eerst werd uitgereikt. Sterker nog: het initiatief voor zo’n jaarlijkse populariteitsprijs werd door de om- roepen met de grootst mogelijke ach- terdocht ontvangen. En op de televisie werd er nog geen flits van vertoond; niet in het journaal en evenmin in een van de actualiteitenrubrieken uit die tijd. Alleen in enkele kranten werd er een stukje aan gewijd. Verder niets.
Het weekblad Televizier was een paar jaar eerder opgericht door de Ne- derlandse Rotogravure Maatschappij in Leiden, een ondernemend druk- kers– en uitgeversbedrijf dat later op- ging in de VNU (het huidige Sanoma). Het blad besteedde veel aandacht aan het jonge medium televisie en publi- ceerde bovendien de wekelijkse pro- grammagegevens– tot grote ergernis van de omroepen die ook toen al meenden het alleenrecht op de uit- zendschema’s te hebben. Televizier wist ze niettemin via een achterdeur te bemachtigen en weerstond de druk van de omroepen om de publicatie stop te zetten. In korte tijd groeide het blad uit tot een zware concurrent van de omroepbladen, met ruim 400.000 lezers. De omroepen deden hun uiter- ste best het blad te dwarsbomen, werkten niet mee aan publiciteit over hun programma’s en dreigden voort- durend met juridische stappen. Tele- vizier was de vijand.
Misschien een ring
Zo lagen de verhoudingen toen hoofd- redacteur Pieter de Ruwe bedacht dat het instellen van een kijkersprijs extra promotie voor zijn blad betekende. En voorts dat het de reputatie zou ver- sterken van Televizier als het blad van de kijkers – in tegenstelling tot de offi- ciële gidsen die immers het belang van hun eigen omroep vooropstelden. Op de redactie werd het idee uitgewerkt: het zou misschien een ring moeten zijn, naar het voorbeeld van de Theo Mann-Bouwmeesterring voor de grootste toneelspeelsters van het land. Waarop een van de redacteuren zei: „De Televizierring dus.”
Het blad hield een enquête onder zijn lezers, onder de titel TelePoll. Men stemde per briefkaart. En de win- naar werd de comedyserie Stiefbeen en Zoon, de Amsterdamse versie van een Engelse reeks over een morsige lompenhandelaar en zijn naar een be- ter leven strevende zoon, gespeeld door de oudere acteur Rien van Nu- nen en de jonge Piet Römer (de latere Baantjer). Maar dat bracht de NCRV, die de populaire serie uitzond, in een lastig parket. Want hoe te reageren op een prijs van een blad waartegen de omroepen zo'n heftige strijd streden?
Voor de acteurs deed dit probleem zich niet voor. Zij waren freelancers, voor wie het NCRV-beleid geen rol speelde. En ze kwamen zich graag la- ten huldigen, vooral toen bleek dat ze niet alleen de Gouden Televizierring zouden ontvangen, maar ook een be- drag van 1.000 gulden per persoon – méér dan ze per aflevering van Stief- been en Zoon ontvingen.
Hetzelfde gold voor de cabaretier Jaap van de Merwe, die de serie in het Nederlands bewerkte. Maar van de di- rectie en de programmaleiding van de NCRV ontbrak ieder spoor. De enige aanwezige NCRV-functionaris was de chef van de persdienst, die van zijn su- perieuren de opdracht had gekregen ter plekke poolshoogte te komen ne- men. Hij sprak de winnaars zelfs nog even toe; niet tijdens het officiële pro- gramma, maar op de receptie.
Gooise nestwarmte
De feestelijkheden vonden op zater- dagmiddag 19 september 1964 plaats in het ICC in Amsterdam, beter be- kend als het Vondelparkpaviljoen. Van Nunen en Römer ontvingen hun ring uit handen van de komieken Willy Walden en Piet Muyselaar, die destijds de grote trekpleisters van de Snip & Snap-revue waren. Het resultaat was „een bruisend feestelijke manifesta- tie, die ruime weerklank heeft gevon- den in de artistieke televisiewereld en in de dagbladpers”, zoals Televizier zelf na afloop schreef. Ook werd met- een aangekondigd dat de prijs voort- aan ieder jaar zou worden uitgereikt. Een jaar later was Toon Hermans de winnaar voor een tv-registratie van zijn theatershow, gevolgd door het sa- tirische VARA-programma Zo is het toevallig ook nog eens een keer in 1966 en de fameuze familieserie Ja zuster, nee zuster in 1967.
Maar daarna wist de uitgever zijn blad via een meesterzet over te doen aan de AVRO, die zendtijd dreigde te verliezen omdat het ledental onder de wettelijke grens van 500.000 was ge- zakt. De fusie met Televizier leverde in één klap enkele honderdduizenden extra leden op, omdat alle abonnees automatisch als AVRO-lid konden wor- den geregistreerd. Zo kreeg de AVRO, naast de bestaande AVRObode, een tweede programmablad.
Zo kwam ook de Televizierring in 1967 in handen van de AVRO. Al wist de omroep niet meteen wat men er- mee aan moest. Nog jarenlang werd de prijs jaarlijks uitgereikt tijdens een besloten bijeenkomst in een vergader- zaal.
Pas in 1990 kwam men op het idee er een tv-gala van te maken. Waarna de Gooise nestwarmte zich zo snel verspreidde dat het nu is alsof er nooit een tijd is geweest zonder de ring.
Televizierring Gala 2014, vanavond, NPO1, 20.30-22.20u
Abonneren op:
Posts (Atom)