Televizier-ring is echt heel belangrijk, hoor
Door HANS BEEREKAMP17 OKTOBER 2014
Het was lang geleden dat ik een aflevering van Flikken Maastricht (AVROTROS) had gezien. Ter gelegenheid van het winnen van de Gouden Televizier-ring 2014 gisteravond, heb ik die van afgelopen vrijdag teruggekeken. Dat viel mee en tegen.
Al negen seizoenen doet de politieserie ongeveer hetzelfde: er wordt een misdaad opgelost door rechercheurs Victor Reinier en Angela Schijf langs volstrekt voorspelbare lijnen, aangevuld met wat psychologie en couleur locale. Die regionale worteling moet je met een korreltje zout nemen, want zelfs de kleinste bijrol spreekt zonder zachte g. Dat is zelfs strikt verboden in het format.
Het is meer Derrick dan Smeris of zelfs Starsky & Hutch, maar alle puzzelstukjes worden keurig afgewikkeld. Er zit kraak noch smaak aan, met uitzondering van enkele aardige bijrolletjes, dit keer van George van Houts als verbitterde en xenofobe pomphouder, doorlopend van Oda Spelbos en voormalig Idols-finalist Joel de Tombe als gewone surveillanten.
Het zou me verbazen als iemand beargumenteerd zou kunnen aantonen dat Flikken Maastricht een betere serie is dan het eveneens genomineerde Penoza (KRO): Tatort tegen The Sopranos. Maar de ring is dan ook geen beloning voor het beste, maar voor het populairste televisieprogramma van het jaar. Bovendien is er altijd vertekening doordat stemmers per sms of internet door de ene programmamaker eerder en effectiever gemobiliseerd kunnen worden dan door andere.
Het belang van het jaarlijkse prijzengala in Carré wordt door meer factoren gerelativeerd. Zo moet je de relevantie van een evenement waarover veel deelnemers steeds maar hardop blijven zeggen dat het zo verschrikkelijk belangrijk is, per definitie wantrouwen. Je hoort dat bij filmprijzengala’s veel minder. Het duidt vooral op een minderwaardigheidscomplex van televisiemakers. In de loop der jaren is het gala waar het publiek nominaal de dienst uitmaakt steeds meer een emanciperende functie gaan vervullen, net als het gala van de Sportman en Sportvrouw van het Jaar in december.
Ook dat gala is de ene keer beter geslaagd dan de andere, maar er zit wel een soort opgaande lijn in de elegantie en het zelfvertrouwen dat de beroepsgroep uitstraalt. Dit keer was er in Carré geen reden om je te schamen voor de presentatie door Jan Smit maar evenmin veel reden tot echte trots op originaliteit of raffinement.
Er is een ander probleem met dat Televizier-ring Gala: bij de uitreiking van de Zilveren Televizier-Ster Vrouw aan Chantal Janzen, bedankte ze cameraman Bas, die naast haar op het toneel stond, en daarmee alle andere mensen achter de schermen. Ook kwam even de cateraar van Flikken Maastricht aan het woord.
Daarentegen is de grondtoon van de avond dat programma's gemaakt worden door acteurs en presentatoren: Penoza is een serie van Monic Hendrickx, Die doen de aanbevelingen en spreken het dankwoord uit. Een regisseur, scenarioschrijver of producent bestaat niet bij televisie, althans: dat wordt te ingewikkeld gevonden voor het publiek. Die emancipatie is dus nog niet helemaal volbracht.
Televizierring Vandaag is het vijftig jaar geleden dat de Televizierring voor het eerst werd uitgereikt. Hoe is het ooit begonnen?
Door Henk van Gelder
AMSTERDAM. Tv-camera’s waren er niet bij, en ook geen omroepbonzen, toen de Gouden Televizierring in het najaar van 1964 – vijftig jaar geleden – voor het eerst werd uitgereikt. Sterker nog: het initiatief voor zo’n jaarlijkse populariteitsprijs werd door de om- roepen met de grootst mogelijke ach- terdocht ontvangen. En op de televisie werd er nog geen flits van vertoond; niet in het journaal en evenmin in een van de actualiteitenrubrieken uit die tijd. Alleen in enkele kranten werd er een stukje aan gewijd. Verder niets.
Het weekblad Televizier was een paar jaar eerder opgericht door de Ne- derlandse Rotogravure Maatschappij in Leiden, een ondernemend druk- kers– en uitgeversbedrijf dat later op- ging in de VNU (het huidige Sanoma). Het blad besteedde veel aandacht aan het jonge medium televisie en publi- ceerde bovendien de wekelijkse pro- grammagegevens– tot grote ergernis van de omroepen die ook toen al meenden het alleenrecht op de uit- zendschema’s te hebben. Televizier wist ze niettemin via een achterdeur te bemachtigen en weerstond de druk van de omroepen om de publicatie stop te zetten. In korte tijd groeide het blad uit tot een zware concurrent van de omroepbladen, met ruim 400.000 lezers. De omroepen deden hun uiter- ste best het blad te dwarsbomen, werkten niet mee aan publiciteit over hun programma’s en dreigden voort- durend met juridische stappen. Tele- vizier was de vijand.
Misschien een ring
Zo lagen de verhoudingen toen hoofd- redacteur Pieter de Ruwe bedacht dat het instellen van een kijkersprijs extra promotie voor zijn blad betekende. En voorts dat het de reputatie zou ver- sterken van Televizier als het blad van de kijkers – in tegenstelling tot de offi- ciële gidsen die immers het belang van hun eigen omroep vooropstelden. Op de redactie werd het idee uitgewerkt: het zou misschien een ring moeten zijn, naar het voorbeeld van de Theo Mann-Bouwmeesterring voor de grootste toneelspeelsters van het land. Waarop een van de redacteuren zei: „De Televizierring dus.”
Het blad hield een enquête onder zijn lezers, onder de titel TelePoll. Men stemde per briefkaart. En de win- naar werd de comedyserie Stiefbeen en Zoon, de Amsterdamse versie van een Engelse reeks over een morsige lompenhandelaar en zijn naar een be- ter leven strevende zoon, gespeeld door de oudere acteur Rien van Nu- nen en de jonge Piet Römer (de latere Baantjer). Maar dat bracht de NCRV, die de populaire serie uitzond, in een lastig parket. Want hoe te reageren op een prijs van een blad waartegen de omroepen zo'n heftige strijd streden?
Voor de acteurs deed dit probleem zich niet voor. Zij waren freelancers, voor wie het NCRV-beleid geen rol speelde. En ze kwamen zich graag la- ten huldigen, vooral toen bleek dat ze niet alleen de Gouden Televizierring zouden ontvangen, maar ook een be- drag van 1.000 gulden per persoon – méér dan ze per aflevering van Stief- been en Zoon ontvingen.
Hetzelfde gold voor de cabaretier Jaap van de Merwe, die de serie in het Nederlands bewerkte. Maar van de di- rectie en de programmaleiding van de NCRV ontbrak ieder spoor. De enige aanwezige NCRV-functionaris was de chef van de persdienst, die van zijn su- perieuren de opdracht had gekregen ter plekke poolshoogte te komen ne- men. Hij sprak de winnaars zelfs nog even toe; niet tijdens het officiële pro- gramma, maar op de receptie.
Gooise nestwarmte
De feestelijkheden vonden op zater- dagmiddag 19 september 1964 plaats in het ICC in Amsterdam, beter be- kend als het Vondelparkpaviljoen. Van Nunen en Römer ontvingen hun ring uit handen van de komieken Willy Walden en Piet Muyselaar, die destijds de grote trekpleisters van de Snip & Snap-revue waren. Het resultaat was „een bruisend feestelijke manifesta- tie, die ruime weerklank heeft gevon- den in de artistieke televisiewereld en in de dagbladpers”, zoals Televizier zelf na afloop schreef. Ook werd met- een aangekondigd dat de prijs voort- aan ieder jaar zou worden uitgereikt. Een jaar later was Toon Hermans de winnaar voor een tv-registratie van zijn theatershow, gevolgd door het sa- tirische VARA-programma Zo is het toevallig ook nog eens een keer in 1966 en de fameuze familieserie Ja zuster, nee zuster in 1967.
Maar daarna wist de uitgever zijn blad via een meesterzet over te doen aan de AVRO, die zendtijd dreigde te verliezen omdat het ledental onder de wettelijke grens van 500.000 was ge- zakt. De fusie met Televizier leverde in één klap enkele honderdduizenden extra leden op, omdat alle abonnees automatisch als AVRO-lid konden wor- den geregistreerd. Zo kreeg de AVRO, naast de bestaande AVRObode, een tweede programmablad.
Zo kwam ook de Televizierring in 1967 in handen van de AVRO. Al wist de omroep niet meteen wat men er- mee aan moest. Nog jarenlang werd de prijs jaarlijks uitgereikt tijdens een besloten bijeenkomst in een vergader- zaal.
Pas in 1990 kwam men op het idee er een tv-gala van te maken. Waarna de Gooise nestwarmte zich zo snel verspreidde dat het nu is alsof er nooit een tijd is geweest zonder de ring.
Televizierring Gala 2014, vanavond, NPO1, 20.30-22.20u
Geen opmerkingen:
Een reactie posten